ธุรกิจจัดอันดับเรทติ้ง เสือนอนกิน / โดย ลงทุนแมน
หลายคนคงเคยได้ยินว่าการซื้อตราสารหนี้ต้องดูเรตติ้ง
ตั๋วบีอี หุ้นกู้ต่างๆ ต้องมีเรทติ้งที่ดี ไม่เช่นนั้นจะไม่ได้เงินต้นคืน
แต่เคยสงสัยมั้ยว่า บริษัทที่จัดอันดับเครดิตเรทติ้ง
เขามีรายได้มากขนาดไหน?

มูลค่าตลาดตราสารหนี้ของไทยมีการเติบโตมาอย่างต่อเนื่อง

ปี 2539 มูลค่าตลาดตราสารหนี้อยู่ที่ 547,000 ล้านบาท คิดเป็น 9.6 % ของ GDP ของไทยที่ 5.7 ล้านล้านบาท

ปี 2559 มูลค่าตลาดตราสารหนี้อยู่ที่ 10.86 ล้านล้านบาท คิดเป็น 86 % ของ GDP ของไทยที่ 12.6 ล้านล้านบาท

หรือประมาณ 20 ปี มูลค่าตลาดตราสารหนี้ของไทยเพิ่มขึ้นประมาณ 20 เท่า ขณะที่ GDP เพิ่มขึ้นประมาณ 2 เท่า

และเมื่อดูจากแนวโน้มแล้วตลาดตราสารหนี้ของไทย ก็ยังมีโอกาสขยายตัวได้อีกมาก

เพราะทั้งภาครัฐ และเอกชนยังมีความต้องการที่จะออกตราสารหนี้ เพื่อระดมทุนอีกในอนาคต

ขณะที่นักลงทุนจำนวนมากก็นิยมการลงทุนในตราสารหนี้ ดังนั้น การจัดอันดับความน่าเชื่อถือของผู้ออกตราสารจึงถือว่ามีความสำคัญ

ในประเทศไทย มีบริษัทจัดอันดับความน่าเชื่อถือตราสารหนี้จำนวน 2 แห่ง คือ บริษัท ทริสเรทติ้ง จำกัด และ บริษัท ฟิทช์ เรทติ้งส์ (ประเทศไทย) จำกัด

บริษัทจัดอันดับความน่าเชื่อถือจะประเมินความน่าเชื่อถือของผู้ออกตราสารหนี้

โดยสัญลักษณ์อันดับความน่าเชื่อถือจะแบ่งเป็น 8 ระดับ ไล่ตั้งแต่ระดับต่ำสุดคือ D ซึ่งเป็นตราสารหนี้ที่อยู่ในภาวะที่ผิดนัดชำระหนี้ ไปจนถึงระดับ AAA ซึ่งมีความน่าเชื่อถือสูงที่สุด และมีความเสี่ยงต่ำที่สุด

โดยสัญลักษณ์จะแตกต่างกันบ้างเล็กน้อยขึ้นอยู่กับว่าบริษัทไหนเป็นผู้จัดอันดับ

แล้วรายได้ของบริษัทจัดอันดับความน่าเชื่อถือเป็นอย่างไร ?

รายได้และกำไรของบริษัท ทริสเรทติ้ง จำกัด
ปี 2558 รายได้ 168 ล้านบาท กำไร 41 ล้านบาท
ปี 2559 รายได้ 206 ล้านบาท กำไร 52 ล้านบาท

รายได้และกำไรของบริษัท ฟิทช์ เรทติ้งส์ (ประเทศไทย) จำกัด
ปี 2558 รายได้ 105 ล้านบาท กำไร 35 ล้านบาท
ปี 2559 รายได้ 110 ล้านบาท กำไร 36 ล้านบาท

ลองมองภาพใหญ่ขึ้น ถ้าถามว่ามูลค่าตลาดหลักทรัพย์ทั่วโลกกับมูลค่าตลาดตราสารหนี้ของโลก ใครใหญ่กว่ากัน

คำตอบที่ได้อาจทำให้เราแปลกใจ

ปี 2559 มูลค่าตลาดตราสารหนี้ของโลก มีขนาด 2,857 ล้านล้านบาท

ขณะที่มูลค่าตลาดหลักทรัพย์ของตลาดหุ้นทั่วโลกในปี 2559 อยู่ที่ 2,173 ล้านล้านบาท ซึ่งเล็กกว่ามูลค่าตลาดตราสารหนี้

แล้วในระดับโลก บริษัทจัดอันดับความน่าเชื่อถือตราสารหนี้ มีใครบ้างและรายได้เท่าไร

ที่ทั่วโลกให้การยอมรับ คือ มูดีส์ อินเวสเตอส์ เซอร์วิส (Moody's) สแตนดาร์ด แอนด์ พัวร์ส (S&P) ที่เป็น 2 ยักษ์ใหญ่ในวงการนี้ รวมทั้งยังมี ฟิทช์ เรทติ้งส์ (Fitch Ratings) แต่รายหลังยังมีขนาดที่เล็กกว่า 2 รายแรกพอสมควร

รายได้และกำไรของบริษัท มูดีส์ อินเวสเตอส์ เซอร์วิส (Moody's)
ปี 2559 รายได้ 111,724 ล้านบาท กำไร 8,277 ล้านบาท (มีค่าใช้จ่ายพิเศษทำให้กำไรน้อยกว่าปกติ)
ปี 2560 รายได้ 130,324 ล้านบาท กำไร 31,000 ล้านบาท

รายได้และกำไรของบริษัท สแตนดาร์ด แอนด์ พัวร์ส (S&P)
ปี 2559 รายได้ 175,491 ล้านบาท กำไร 44,020 ล้านบาท
ปี 2560 รายได้ 187,953 ล้านบาท กำไร 55,304 ล้านบาท

ดูจากขนาด และแนวโน้มการเติบโตของตลาดตราสารหนี้แล้ว

จึงไม่น่าแปลกใจถ้าบริษัทจัดอันดับความน่าเชื่อถือทั้งหลายจะมีงานเข้ามาอย่างต่อเนื่อง

และสิ่งที่น่าสนใจก็คือ โมเดลธุรกิจของบริษัทจัดอันดับความน่าเชื่อถือ

เพราะในที่สุดแล้วคนจะดูบริษัทจัดอันดับความน่าเชื่อถืออยู่ไม่กี่บริษัท

หมายความว่าในตลาดนี้ มีความผูกขาดอยู่ไม่น้อย

ทำให้มีความสามารถในการกำหนดราคาที่มีอัตรากำไรสูงได้

ถ้าเราดูรายได้และกำไรที่แสดง

ก็จะพบว่าบริษัทเหล่านี้เป็นเสือนอนกินดีๆ นี่เอง..
----------------------
เปิดให้จอง pre-order หนังสือลงทุนแมน 3.0 พร้อมประทับตราลายลงทุนแมน (มีจำนวนจำกัด หมดแล้วหมดเลย) สั่งซื้อได้ที่เพจเฟซบุ๊คลงทุนแมน

----------------------

Reference
-http://www.sec.or.th/TH/Documents/Information/Interviews-Articles/posttoday_270160.pdf
-http://www.thaibma.or.th/EN/Education/Bond_Tutor/MarketOverview.aspx
-https://tradingeconomics.com/thailand/gdp
-https://www.thanachartfund.com/PDF/FFS/Thai/pop_rating.htm
-https://en.wikipedia.org/wiki/Credit_rating
-https://www.prachachat.net/finance/news-124568
-http://s21.q4cdn.com/431035000/files/doc_financials/annual/2017/MCO-Annual-Report-2017.pdf
-http://platform.mi.spglobal.com/interactive/newlookandfeel/4023623/SPGI_4Q_and_Full-Year_2017_Earnings_Slides.pdf
-https://www.sifma.org/wp-content/uploads/2016/10/US-Fact-Book-2017-SIFMA.pdf
[6248].