การจ่ายหุ้นปันผล ประโยชน์น้อย แต่บางบริษัทก็ยังทำ /โดย ลงทุนแมน

เมื่อบริษัทมีกำไรจากการทำธุรกิจ บริษัทก็มักจะตอบแทนผู้ถือหุ้น ด้วยการจ่ายเงินปันผล
ซึ่งบริษัทก็มักจะจ่ายเงินปันผลเป็นเงินสด
แต่ก็มีบางครั้งเช่นกัน ที่บริษัทเลือกจ่ายปันผลเป็น “หุ้น”

แล้วการจ่ายปันผลเป็นหุ้น มีผลอย่างไรกับทั้งบริษัทและผู้ถือหุ้นบ้าง ?
ทำไมการจ่ายปันผลเป็นหุ้นถึงมีประโยชน์น้อย แต่บางบริษัทก็ยังทำ
ลงทุนแมนจะเล่าให้ฟัง
╔═══════════╗
Blockdit เป็นแพลตฟอร์ม สำหรับนักอ่าน และนักเขียน
ที่มีผู้ใช้งาน 1 ล้านคน ลองใช้แพลตฟอร์มนี้เพื่อได้ไอเดียใหม่ๆ
แล้วอาจพบว่าสังคมนี้เหมาะกับคนเช่นคุณ
Blockdit. Ideas Happen. Blockdit.com/download
╚═══════════╝
ถ้าพูดในมุมของผู้ลงทุน การจ่ายปันผล สามารถแบ่งออกได้เป็น 2 ประเภท คือ
- เงินปันผลในรูปเงินสด (Cash Dividend)
- เงินปันผลในรูปหุ้น (Stock Dividend)

กรณีเงินปันผลในรูปเงินสดหลายคนคงคุ้นเคยกันดีอยู่แล้ว เพราะส่วนใหญ่บริษัทจำนวนมาก ก็มักจะใช้แนวทางนี้ในการจ่ายเงินปันผล

แต่ก็มีบางบริษัทที่จะจ่ายเงินปันผลในรูปหุ้น ควบคู่กับการจ่ายเงินปันผลในรูปเงินสดด้วย

สำหรับการจ่ายเงินปันผลเป็นหุ้นนั้น เราเรียกว่า “หุ้นปันผล”
ซึ่งโดยทั่วไปแล้ว จำนวนหุ้นปันผลที่ผู้ถือหุ้นแต่ละคนจะได้รับ มักถูกกำหนดตามสัดส่วนที่ผู้ถือหุ้นเดิมนั้นถือหุ้นอยู่

ยกตัวอย่างเช่น
บริษัท A ประกาศจ่ายปันผลให้ผู้ถือหุ้นเดิม ในอัตราส่วน 10:1 หมายความว่า ถ้าผู้ถือหุ้นเดิมถือหุ้นบริษัท A 10 หุ้น ผู้ถือหุ้นคนนั้น ก็จะได้หุ้นเพิ่มมาอีก 1 หุ้น

ดังนั้น ถ้าบริษัท A มีหุ้นสามัญเดิมทั้งหมด 10 ล้านหุ้น หลังบริษัทมีการจ่ายหุ้นปันผล 1 ล้านหุ้น ก็จะทำให้จำนวนหุ้นสามัญทั้งหมดของบริษัท เพิ่มขึ้นมาเป็น 11 ล้านหุ้น

ในกรณีนี้ ถ้าหุ้นบริษัท A มีราคาพาร์เท่ากับ 10 บาท
เวลาที่บริษัทจ่ายปันผลเป็นหุ้น จะทำให้กำไรสะสมของบริษัทลดลงเท่ากับ จำนวนหุ้นที่ปันผล x ราคาพาร์ ซึ่งคำนวณได้ 10 ล้านบาท แต่ในขณะเดียวกัน จำนวนหุ้นที่เพิ่มมาใหม่ 1 ล้านหุ้น ก็ทำให้ทุนจดทะเบียนเพิ่มขึ้นมาอีก 10 ล้านบาท เช่นกัน

ดังนั้น สัดส่วนผู้ถือหุ้นของบริษัท ก็จะไม่ได้เปลี่ยนแปลงไป

และเมื่อสัดส่วนผู้ถือหุ้นไม่ได้เปลี่ยน ถ้าบริษัทไม่ได้มีการไปก่อหนี้เพิ่ม สัดส่วนหนี้สินต่อส่วนของผู้ถือหุ้น (D/E Ratio) ไม่เปลี่ยนแปลงไปด้วยเช่นกัน

ซึ่งจะต่างกับกรณีที่บริษัทจ่ายปันผลเป็นเงินสด..

ถ้าบริษัทมีการจ่ายปันผลเป็นเงินสด กรณีนี้จะทำให้สัดส่วนหนี้สินต่อส่วนของผู้ถือหุ้น (D/E Ratio) เพิ่มสูงขึ้น เนื่องจากส่วนของผู้ถือหุ้นของบริษัทลดลงจากกำไรสะสมที่ถูกจ่ายออกไป แม้ว่าบริษัทไม่ได้มีการไปก่อหนี้ใด ๆ เพิ่มก็ตาม

นอกจากนี้ การจ่ายเงินปันผลเป็นหุ้น มีโอกาสที่จะช่วยเพิ่มสภาพคล่องของหุ้นให้มีการซื้อขายหมุนเวียนกันในตลาดมากขึ้นด้วยเช่นกัน

แต่ต้องหมายเหตุด้วยว่า การจ่ายปันผลทุกครั้ง บริษัทมีหน้าที่ต้องหักภาษี ณ ที่จ่าย 10% ของมูลค่าเงินปันผล ซึ่งสำหรับหุ้นปันผล จะหัก ณ ที่จ่ายเป็น 10% ของราคาพาร์ต่อหุ้น

ดังนั้นในทางปฏิบัติโดยส่วนใหญ่แล้ว บริษัทจะจ่ายปันผลเป็นเงินสดออกมาควบคู่กับการจ่ายหุ้นปันผล เพื่อรองรับการหักภาษี ณ ที่จ่าย ด้วย

คำถามที่น่าสนใจต่อมาก็คือ แล้วบริษัทประเภทไหน ที่มักจะเลือกที่จะจ่ายปันผลเป็นหุ้น ?

คำตอบก็คือ บริษัทที่ต้องการเก็บเงินสดไว้ขยายธุรกิจ หรือเอาเงินสดไปลงทุนต่อ ยกตัวอย่างเช่น
- นำไปขยายโรงงาน ซื้อที่ดิน
- ลงทุนในเครื่องจักร อุปกรณ์ต่าง ๆ
- ขยายเครดิตให้ลูกหนี้ จึงจำเป็นต้องใช้เงินทุนหมุนเวียนมากขึ้น

อย่างไรก็ตาม สิ่งที่ต้องคำนึงถึงอีกประการหนึ่งก็คือ แม้การจ่ายปันผลเป็นหุ้น จะไม่กระทบกับส่วนผู้ถือหุ้น

แต่การที่ปริมาณหุ้นเพิ่มขึ้นจากการจ่ายปันผลเป็นหุ้นออกมาจะเกิดสิ่งที่เรียกว่า “Price Dilution” หรือ ราคาหุ้นลดลง เนื่องจากจำนวนหุ้นในตลาดที่เพิ่มขึ้นในขณะที่กำไรของบริษัทมีเท่าเดิม จะทำให้กำไรต่อหุ้น (EPS) ลดลง

อย่างไรก็ตาม กำไรต่อหุ้นที่น้อยลง จะหักล้างกับปริมาณหุ้นที่เพิ่มขึ้น ทำให้เมื่อคิดสุทธิแล้วทุกคนก็จะมีส่วนแบ่งในกำไรของบริษัทในสัดส่วนเท่าเดิม

นั่นก็หมายความว่า จริง ๆ แล้ว การจ่ายหุ้นปันผลไม่ได้ทำให้ผู้ถือหุ้นได้ประโยชน์ใด ๆ จากเรื่องนี้ ซึ่งนอกจากนั้นยังมีผลกระทบทางด้านลบจากการที่ผู้ถือหุ้นโดน ภาษี หัก ณ ที่จ่าย จากการจ่ายหุ้นปันผลตามที่กล่าวมาข้างต้นอีกด้วยซ้ำ..

แต่ที่ผ่านมาหลายบริษัทที่เลือกใช้วิธีการจ่ายปันผลเป็นหุ้น ควบคู่กับการจ่ายปันผลเป็นเงินสด

ถ้าเป็นบริษัทในตลาดหุ้นไทย ก็อย่างเช่น บริษัท โฮม โปรดักส์ เซ็นเตอร์ จำกัด (มหาชน) หรือ HomePro ที่ใช้กลยุทธ์นี้อย่างต่อเนื่องมาตั้งแต่ปี 2552

ที่เป็นแบบนี้ เพราะว่า HomePro คงเล็งเห็นถึงผลประโยชน์ทางอ้อม เช่น การเพิ่มสภาพคล่องการซื้อขายหลักทรัพย์ให้มากขึ้น จากการมีจำนวนหุ้นในตลาดที่เพิ่มขึ้น

และเป็นหลักทางจิตวิทยา ที่ทำให้ผู้ถือหุ้นรู้สึกเหมือนว่าได้ผลตอบแทนอะไรออกมาบ้างจากการลงทุน โดยที่บริษัทยังรักษาเงินสดนั้นไว้ได้ โดยไม่จำเป็นต้องไปเพิ่มทุนซึ่งจะสร้างภาระให้แก่ผู้ถือหุ้นที่จะต้องนำเงินสดมาซื้อหุ้นเพิ่มทุน หรือแม้แต่ต้องไปกู้ยืมเงินจำนวนมาก ซึ่งจะตามมาด้วยภาระดอกเบี้ยอีก

ทั้งหมดนี้ คงช่วยให้พอเข้าใจแล้วว่า
ทำไมบางบริษัทเลือกที่จะจ่ายปันผลเป็นหุ้น

ส่วนถ้าเราเป็นผู้ถือหุ้นในบริษัทที่จ่ายปันผลเป็นหุ้น ก็มีหน้าที่ต้องติดตามว่า บริษัทนำเงินสดที่เก็บไว้ ไปใช้ให้เกิดประโยชน์แก่ธุรกิจและผู้ถือหุ้น มากน้อยแค่ไหน

ถ้าไม่ได้เอาไปทำอะไรให้เกิดประโยชน์ บริษัทก็น่าจะปันผลเป็นเงินสดออกมา
หรือบริษัทอยู่เฉย ๆ ไม่จ่ายเงินปันผลก็อาจจะเป็นทางเลือกที่ดีกว่า
เพราะการจ่ายหุ้นปันผลจะโดนหักภาษี ณ ที่จ่าย โดยที่ไม่เกิดประโยชน์อะไรขึ้นมา ก็เป็นได้..
╔═══════════╗
Blockdit เป็นแพลตฟอร์ม สำหรับนักอ่าน และนักเขียน
ที่มีผู้ใช้งาน 1 ล้านคน ลองใช้แพลตฟอร์มนี้เพื่อได้ไอเดียใหม่ๆ
แล้วอาจพบว่าสังคมนี้เหมาะกับคนเช่นคุณ
Blockdit. Ideas Happen. Blockdit.com/download
╚═══════════╝
ติดตามลงทุนแมนได้ที่
Website - longtunman.com
Blockdit - blockdit.com/longtunman
Facebook - facebook.com/longtunman
Twitter - twitter.com/longtunman
Instagram - instagram.com/longtunman
Line - page.line.me/longtunman
YouTube - youtube.com/longtunman
Spotify - open.spotify.com/show/4jz0qVn1AL7tRMHiTvMbZH
Apple Podcasts - podcasts.apple.com/th/podcast/ลงท-นแมน/id1543162829
Soundcloud - soundcloud.com/longtunman
References:
-https://www.set.or.th/th/products/financial/files/StockDividend_2559.pdf
-https://www.setinvestnow.com/th/glossary/stock-dividend
-https://www.investopedia.com/ask/answers/05/stockcashdividend.asp