ทำไม เราไม่สามารถ นำกำไรแต่ละบริษัทในกลุ่ม มารวมกันได้ ?
[Advertorial]

หากพูดถึง บริษัทในตลาดหุ้นไทย ภาพของหลายคนคงมองว่า เป็นบริษัทที่มีความน่าเชื่อถือสูง
มีธุรกิจขนาดใหญ่ และอาจมีธุรกิจที่หลากหลาย

ส่วนใหญ่แล้ว บริษัทที่ว่านี้ก็จะมีบริษัทลูกอีกที ซึ่งก็เพื่อให้การบริหารงานเป็นไปอย่างอิสระมากขึ้น
รวมไปถึงยังมีการไปถือหุ้นบริษัทอื่น ๆ เพื่อการลงทุน อีกด้วย

โดยเราสามารถแบ่ง บริษัทที่อยู่ภายใต้บริษัทใหญ่ ได้ดังนี้

- บริษัทใหญ่ถือหุ้นตั้งแต่ 50% ขึ้นไป หรือแม้จะไม่ถึง 50% แต่มีอำนาจควบคุมกิจการ เรียกว่า บริษัทย่อย
- บริษัทใหญ่ถือหุ้นตั้งแต่ 20% ถึง 50% เรียกว่า บริษัทร่วม
- บริษัทใหญ่ถือหุ้นน้อยกว่า 20% เรียกว่า เงินลงทุน

ดังนั้น ในทางบัญชี บริษัทใหญ่ก็จะมีการจัดทำงบการเงิน ที่มีการรวมบริษัทในเครือ และเงินลงทุนต่าง ๆ เข้ามาด้วย ทั้งการรวมรายได้ กำไร หรือสินทรัพย์ต่าง ๆ เปรียบเสมือนการรวมกันเป็นบริษัทเดียว

อย่างไรก็ตาม การที่บริษัทใหญ่รวมบริษัทย่อย บริษัทร่วม หรือแม้กระทั่งเงินลงทุน เข้ามาในงบการเงินรวม ก็มีการบันทึกบัญชีที่แตกต่างกันอีกด้วย

แล้วการนำกำไรของแต่ละบริษัทในกลุ่มมารวมกัน แล้วบอกว่าเป็น กำไรของกลุ่มทั้งหมด ได้หรือไม่ ?
ลงทุนแมนจะสรุปให้ฟัง

หากพูดถึงบริษัทที่เราน่าจะคุ้นเคยเป็นอย่างดี อย่างเช่น

บมจ. ศรีตรังแอโกรอินดัสทรี หรือ STA ที่ทำธุรกิจผลิตและจัดจำหน่ายยางธรรมชาติแบบครบวงจร
โดยมี บมจ. ศรีตรังโกลฟส์ (ประเทศไทย) หรือ STGT ประกอบธุรกิจผลิตและจัดจำหน่ายถุงมือยาง เป็นบริษัทในเครือที่อยู่ในตลาดหุ้นไทย โดย STA ถือหุ้น 50.6%

หรืออย่าง บมจ.ปตท. หรือ PTT บริษัทด้านพลังงานที่ใหญ่ที่สุดของประเทศไทย
ที่ปัจจุบัน PTT มีบริษัทในเครือที่อยู่ในตลาดหุ้นไทย ได้แก่

- บมจ.พีทีที โกลบอล เคมิคอล หรือ PTTGC โดย PTT ถือหุ้น 45.2%
- บมจ.ปตท. สำรวจและผลิตปิโตรเลียม หรือ PTTEP โดย PTT ถือหุ้น 63.8%
- บมจ.ปตท. น้ำมันและการค้าปลีก หรือ OR โดย PTT ถือหุ้น 75.0%
- บมจ.ไออาร์พีซี หรือ IRPC โดย PTT ถือหุ้น 45.1%
- บมจ.ไทยออยล์ หรือ TOP โดย PTT ถือหุ้น 45.0%
- บมจ.โกลบอล เพาเวอร์ ซินเนอร์ยี่ หรือ GPSC โดย PTT ถือหุ้น 47.3%

แต่ก็ต้องบอกว่า ปตท. ยังมีบริษัทในเครือที่อยู่นอกตลาด และมีการถือหุ้น เพื่อเป็นการลงทุนบริษัทอื่นอีกด้วย อย่างเช่น

- บมจ.ทิพย กรุ๊ป โฮลดิ้งส์ หรือ TIPH โดย PTT ถือหุ้น 13.5%

ซึ่งในหลาย ๆ ครั้งก็มีการนำเสนอในเชิงว่า เอากำไรของแต่ละบริษัทในกลุ่มมารวมกัน แล้วเหมาว่า เป็นกำไรของกลุ่มทั้งหมด

ยกตัวอย่าง PTT ข้างต้น จะเห็นว่า มีการถือหุ้นในบริษัทที่แตกต่างกันออกไป

โดยกำไรของ PTT นั้น จะเกิดจากการรวมกำไรของบริษัทภายใต้ PTT ซึ่งจะขึ้นอยู่กับสัดส่วนการถือหุ้นของ PTT อีกที

ดังนั้น เราจะไม่สามารถนำตัวเลขผลกำไรของแต่ละบริษัทในกลุ่มมารวมกันแบบตรง ๆ ได้
เพราะว่า จะกลายเป็นเรื่องซ้ำซ้อนในทันที

ผลที่ตามมาก็คือ กำไรจะสูงเกินจริงไปมาก
ที่สำคัญ ยังส่งผลให้เกิดความเข้าใจผิดอีกด้วย..