โชห่วยไทย ไม่ได้กำลังแย่ เหมือนที่คิด /โดย ลงทุนแมน

ที่ผ่านมาหลายคนอาจมองว่าธุรกิจร้านโชห่วย หรือร้านขายของชำ กำลังอยู่ในช่วงขาลง จากการเข้ามาของร้านสะดวกซื้อที่ทันสมัย และมีมาตรฐานที่มากกว่า

แต่รู้หรือไม่ว่า 10 ปีที่ผ่านมา ร้านโชห่วยหรือร้านขายของชำ ไม่ได้กำลังจะตายอย่างที่หลายคนคิด และกำลังมีจำนวนที่เพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ

อะไรที่ทำให้ร้านโชห่วยมีจำนวนเพิ่มขึ้น ทั้ง ๆ ที่ต้องต่อสู้กับการเข้ามาของร้านสะดวกซื้อ ลงทุนแมนจะเล่าให้ฟัง
╔═══════════╗
ภาวะเงินเฟ้อ ตลาดผันผวนแบบนี้ ติดตามข่าวเศรษฐกิจแบบเน้น ๆ จากหลายเพจได้ใน Blockdit - คอนเทนต์แพลตฟอร์มที่มีผู้ใช้งานเป็นประจำ 2 ล้านคน ลองใช้ฟรี blockdit.com/download
╚═══════════╝
จากข้อมูลของสำนักงานส่งเสริมวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม พบว่า ร้านโชห่วยหรือร้านขายของชำในประเทศไทย ปัจจุบันมีอยู่ 390,000 ร้าน โดยเพิ่มขึ้นจาก 370,000 ร้านในปี 2555

ขัดแย้งกับความเข้าใจของใครหลาย ๆ คน ที่เห็นร้านขายของชำปิดตัวลงเป็นจำนวนมาก ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา

แม้แต่กรุงเทพมหานครที่เป็นทำเลทองของร้านสะดวกซื้อ และมีการแข่งขันกันอย่างดุเดือด ถึงขนาดที่บางทำเลเปิดห่างกันเพียงไม่กี่สิบเมตร ก็มีจำนวนร้านโชห่วยเพิ่มขึ้นถึง 2,000 กว่าร้าน ในช่วง 10 ปีที่ผ่านมา

เหตุผลที่ร้านโชห่วยยังอยู่ได้และมีจำนวนเพิ่มขึ้น เป็นเพราะร้านโชห่วยยังมีจุดแข็งบางอย่างที่ร้านสะดวกซื้อไม่สามารถสู้ได้

เรื่องแรก คือ
- ทำเลที่ดีของร้านโชห่วย คือชุมชนขนาดเล็ก

ร้านสะดวกซื้อชื่อดังที่เราคุ้นเคย ใช้ต้นทุนในการเปิดร้านหลักล้านบาทต่อสาขา และมีค่าใช้จ่ายรายเดือนที่สูงจากค่าจ้างพนักงาน ทำให้ต้องตั้งอยู่ในทำเลที่มีผู้คนอาศัยอยู่เป็นจำนวนมาก จึงจะคุ้มค่าแก่การลงทุน

แต่ไม่ใช่กับร้านโชห่วยที่มีต้นทุนในการเปิดร้าน และค่าใช้จ่ายรายเดือนที่ต่ำกว่า เนื่องจากมักใช้พื้นที่หน้าบ้านในการเปิดร้าน และไม่จำเป็นต้องจ้างพนักงาน เนื่องจากมักทำกันเองโดยคนในครอบครัว ทำให้สามารถเปิดกิจการในแหล่งชุมชนขนาดเล็กได้ง่ายกว่า

- แม้ร้านโชห่วยจะมีของขายน้อย แต่ก็สามารถแบ่งขายได้

ร้านสะดวกซื้อมีจำนวนสินค้าอยู่ที่ประมาณ 2,500 รายการต่อสาขา ซึ่งมากกว่าร้านโชห่วยที่ส่วนใหญ่มีสินค้าแค่หลักร้อยรายการ

แต่ในกรณีที่ลูกค้าบางคนไม่มีเงินมากพอ หรือต้องการสินค้าเพียงไม่กี่ชิ้น ร้านสะดวกซื้อจะไม่สามารถแยกขายให้ได้

ต่างจากร้านโชห่วยหลาย ๆ ร้านที่พร้อมจะแยกขายให้ลูกค้าเสมอ นอกจากจะได้ลูกค้าเพิ่มแล้ว บางครั้งยังได้กำไรต่อหน่วย มากกว่าการขายแบบปกติอีกด้วย

นอกจากนี้ การมีสินค้าที่หลากหลายของร้านสะดวกซื้อ ก็อาจกลายเป็นดาบสองคมได้เช่นกัน เพราะต้องแลกมากับค่าใช้จ่ายในการบริหารจัดการที่มากขึ้น เช่น ต้นทุนการจัดเก็บสินค้า และอาจต้องขาดทุนจากสินค้าที่ขายไม่ออก

- การเกิดขึ้นของโมเดลธุรกิจแบบใหม่ ที่มีรายใหญ่เข้ามาสนับสนุน

ไม่กี่ปีมานี้ มีโมเดลธุรกิจแบบใหม่ ที่เป็นการจับมือกันระหว่างร้านโชห่วยกับบริษัทยักษ์ใหญ่ เช่น “ร้านถูกดีมีมาตรฐาน” ของเครือตะวันแดง หรือ “ร้านโดนใจ” ของบิ๊กซี โดยเป็นการเข้ามาช่วยปรับปรุงสภาพร้าน และระบบหลังบ้านของร้านโชห่วย ให้ทันสมัยมากขึ้น แลกกับการซื้อสินค้าจากบริษัท หรือส่วนแบ่งรายได้ของร้าน

ซึ่งระบบนี้ช่วยให้ร้านโชห่วยเกิดการปรับตัว และมีมาตรฐาน สามารถแข่งขันกับร้านสะดวกซื้อสมัยใหม่ได้มากขึ้น

ทั้งนี้ ณ ปัจจุบันมีจำนวนร้านโชห่วยที่เข้าร่วมมือกับบริษัทยักษ์ใหญ่ต่าง ๆ รวมแล้วกว่า 7,000 ร้าน และคาดว่าจะยังคงเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง

- ร้านโชห่วย เข้าถึงคนในชุมชนได้ดีกว่า

ร้านสะดวกซื้อหลายร้าน มักเชิญชวนลูกค้าให้สมัครสมาชิก ด้วยการออกโปรโมชันต่าง ๆ เพื่อสร้าง Big Data และเอาข้อมูลไปวิเคราะห์ทำการตลาด

สำหรับร้านขายของชำ ถึงแม้จะไม่มีข้อมูลลูกค้า แต่ด้วยความคุ้นเคยและความสนิทสนม จึงทำให้เข้าถึงคนในชุมชนได้มากกว่า และบางแห่งยังเป็นแหล่งรวมตัวของผู้คนในชุมชนด้วย

นอกจากนี้ ด้วยความสนิทสนม และรู้จักมักคุ้นกันกับคนในชุมชน ยังทำให้เกิดระบบการให้เครดิต หรือก็คือให้ลูกค้านำของไปก่อน แล้วค่อยมาจ่ายเงินทีหลังได้ ซึ่งเป็นสิ่งที่ร้านสะดวกซื้อยังทำไม่ได้

จะเห็นว่า สิ่งที่ทำให้ร้านโชห่วยยังอยู่ได้คือ จุดแข็งที่รายใหญ่ยากจะเลียนแบบ

ทำให้ถึงแม้จะโดนร้านสะดวกซื้อสมัยใหม่ แย่งส่วนแบ่งการตลาดไปจำนวนมาก แต่ธุรกิจร้านโชห่วยก็ยังอยู่ได้ และยังไม่ตายอย่างที่หลายคนเข้าใจ..
╔═══════════╗
ภาวะเงินเฟ้อ ตลาดผันผวนแบบนี้ ติดตามข่าวเศรษฐกิจแบบเน้น ๆ จากหลายเพจได้ใน Blockdit - คอนเทนต์แพลตฟอร์มที่มีผู้ใช้งานเป็นประจำ 2 ล้านคน ลองใช้ฟรี blockdit.com/download
╚═══════════╝
ติดตามลงทุนแมนได้ที่
Website - longtunman.com
Blockdit - blockdit.com/longtunman
Facebook - facebook.com/longtunman
Twitter - twitter.com/longtunman
Instagram - instagram.com/longtunman
YouTube - youtube.com/longtunman
TikTok - tiktok.com/@longtunman
Spotify - open.spotify.com/show/4jz0qVn1AL7tRMHiTvMbZH
Apple Podcasts - podcasts.apple.com/th/podcast/ลงทุนแมน/id1543162829
Soundcloud - soundcloud.com/longtunman
References
-https://app.powerbi.com/view?r=eyJrIjoiNzlhNmI5ZDEtYzQyMi00MGMxLTliNTMtMTZjNTM3YmMzZDY4IiwidCI6ImExZmZjMjhhLTEzZmMtNDhiMC05NGRmLWYyYWIyOGUwNWNhNSIsImMiOjEwfQ==
-https://www.blockdit.com/posts/5d6b5944778a44090771479f