สรุปแนวทาง แบงก์ชาติ ให้ใบอนุญาต ธนาคารไร้สาขา /โดย ลงทุนแมน
เมื่อไม่กี่วันก่อน ธนาคารแห่งประเทศไทยได้ออกมาประกาศแผนการจัดตั้ง “Virtual Bank” หรือชื่อไทยคือ “ธนาคารไร้สาขา”

โดย Virtual Bank มีข้อกำหนดหลักคือ

- จะต้องจัดตั้งในรูปแบบธนาคารพาณิชย์ที่จดทะเบียนในประเทศ และต้องมีสำนักงานใหญ่ในประเทศไทย

- ไม่อนุญาตให้จัดตั้งสาขา หรือบริการผ่านตู้ ATM หรือ CDM เหมือนรูปแบบเดิม โดยต้องให้บริการผ่านช่องทางอิเล็กทรอนิกส์เป็นหลัก
╔═══════════╗
ภาวะเงินเฟ้อ ตลาดผันผวนแบบนี้ ติดตามข่าวเศรษฐกิจแบบเน้น ๆ จากหลายเพจได้ใน Blockdit - คอนเทนต์แพลตฟอร์มที่มีผู้ใช้งานเป็นประจำ 2 ล้านคน ลองใช้ฟรี blockdit.com/download
╚═══════════╝
แต่ในช่วงแรก เงินสดยังมีความจำเป็นอยู่ ซึ่งทาง ธปท. ก็อนุญาตให้ Virtual Bank สามารถให้บริการฝาก-ถอนเงินผ่านตัวแทน หรือเครือข่ายผู้ให้บริการรายอื่น หรือแม้แต่ตู้ ATM ของธนาคารอื่นได้

โดยการจัดตั้งในช่วง 3-5 ปีแรก Virtual Bank ที่ก่อตั้งขึ้น จะอยู่ภายใต้การดูแลของ ธปท. ซึ่งเรียกช่วงนี้ว่า Phasing

ซึ่ง ธปท. สามารถสั่งให้ปรับปรุง แก้ไขระบบ หรือแม้แต่สั่งให้เลิกกิจการได้ หาก ธปท. เห็นว่ามีความเสี่ยง หรือหมดช่วง Phasing แล้ว แต่กิจการยังไม่มีความพร้อมในการให้บริการ หรือขยายเวลา Phasing แล้ว ยังไม่สามารถแก้ไขปัญหาได้

และเมื่อ Virtual Bank สอบผ่านในช่วง Phasing แล้ว ก็จะเข้าสู่ช่วง Full-functioning มีสถานะเป็นธนาคารพาณิชย์เต็มรูปแบบ โดยที่ ธปท. ไม่ต้องกำกับดูแลอย่างใกล้ชิดแบบเดิม

ซึ่ง Virtual Bank จะต้องมีทุนจดทะเบียนอย่างน้อย 5,000 ล้านบาท และทยอยเพิ่มทุนจนครบ 10,000 ล้านบาท ก่อนออกจากช่วง Phasing เพื่อรองรับการขยายกิจการ และการขาดทุนในช่วงเริ่มต้น

นอกจากนี้ ธปท. ยังผ่อนผันข้อกำหนดการถือหุ้น อย่างเช่น

- สามารถถือหุ้นได้ต่อรายเกิน 10%
- ต่างชาติที่เข้ามาลงทุน ต้องร่วมทุนกับบริษัทไทย โดยถือหุ้นได้ไม่เกิน 25% และขอผ่อนผันได้สูงสุดไม่เกิน 49%

และหากมีธนาคารพาณิชย์เดิมให้บริการ Virtual Bank ธปท. ไม่อนุญาตให้ใช้ชื่อหรือโลโกเดิม รวมถึงการนับเงินทุนต้องไม่ซ้ำซ้อนกัน และบริษัทแม่สนับสนุนเงินทุนได้เฉพาะในช่วง Phasing หรือภาวะวิกฤติเท่านั้น

โดยในเบื้องต้น ธปท. จะออกใบอนุญาตประกอบการเพียง 3 รายก่อน เพื่อที่จะสามารถกำกับดูแลได้อย่างใกล้ชิด และอาจเพิ่มจำนวนใบอนุญาตในอนาคต

และหลังจาก ธปท. เลือกได้แล้วว่าใครจะได้รับใบอนุญาต ผู้ประกอบการก็จะมีเวลาในการเตรียมตัว 1 ปี ก่อนที่จะเปิดให้บริการ ซึ่งคาดว่าจะมี Virtual Bank ให้บริการได้กลางปี 2568

ในส่วนของการกำกับดูแลนั้น ธปท. จะใช้หลักเกณฑ์เดียวกับธนาคารพาณิชย์ทั่วไป แต่จะเพิ่มในส่วนของการให้บริการระบบดิจิทัล เช่น ระบบล่มไม่ควรเกิน 8 ชม. ต่อปี และในแต่ละครั้ง ใช้เวลากู้ระบบกลับมาให้บริการภายใน 2 ชม. รวมถึงมีช่องทางสำรองเผื่อไว้ เพื่อให้การบริการต่อเนื่องไม่ติดขัด

โดยสาเหตุที่ ธปท. เริ่มผลักดัน Virtual Bank เพราะต้องการให้เข้ามาสนับสนุนกลุ่มที่ยังเข้าไม่ถึงบริการทางการเงินเดิม เช่น ผู้มีรายได้น้อย ไม่มีรายได้ประจำหรือไม่เคยมีประวัติทางการเงินกับสถาบันการเงิน

โดย Virtual Bank สามารถใช้ข้อมูลอื่น ๆ ในการประเมิน เช่น ประวัติการค้าขายบนแพลตฟอร์มออนไลน์ หรือข้อมูลทางเลือกอื่น ๆ เพื่อใช้ในการประเมินและอนุมัติสินเชื่อ

อีกเหตุผลคือ Virtual Bank จะเข้ามาเพิ่มทางเลือก ความสะดวกสบาย และสร้างประสบการณ์ที่ดีให้กับ ผู้ใช้บริการ ซึ่ง ธปท. จะมีการตรวจสอบไปจนถึงระบบและเทคโนโลยีที่ใช้ว่า ดีพอและเหมาะสมต่อการเป็น Virtual Bank ตามที่ ธปท. ต้องการหรือไม่

เรื่องสุดท้ายคือ กระตุ้นการแข่งขันในตลาดการเงินของไทยให้มีความตื่นตัว และแข่งขันกันพัฒนาบริการของตัวเองมากขึ้น

อย่างไรก็ตาม ธปท. ยังคอยกำกับดูแล และกล่าวถึงความเสี่ยงของการเข้ามาของ Virtual Bank ซึ่งกระทบต่อความมั่นคงทางการเงิน และเป็นสิ่งที่ ธปท. ไม่อยากเห็น เช่น

- เข้ามาเร่งขยายกิจการเร็วเกินไป โดยเฉพาะการให้ดอกเบี้ยเงินฝากสูงเกินไป จนกิจการแบกรับไม่ไหว

- การกระตุ้นให้เกิดการก่อหนี้เกินตัว จนซ้ำเติมปัญหาหนี้ครัวเรือนภายในประเทศ

- การเอื้อประโยชน์เพื่อธุรกิจของตัวเอง ตัวอย่างเช่น ผู้ที่ประกอบกิจการอยู่แล้วในไทย ขอจัดตั้ง Virtual Bank ขึ้น แล้วบังคับคู่ค้าหรือผูกขาด ให้ใช้ Virtual Bank ของกิจการเท่านั้น

สรุป Virtual Bank ในเวอร์ชันของ ธปท. ง่าย ๆ คือ
ธนาคารพาณิชย์ ที่ไม่มีสาขา หรือ ตู้ ATM และให้บริการ ผ่านระบบดิจิทัล โดยใช้ข้อมูลใหม่ ๆ เข้ามาช่วยพิจารณาสินเชื่อ สนับสนุนการออม และพัฒนาผลิตภัณฑ์

และจากการที่ ธปท. เปิดกว้างรับผู้ประกอบการจากทุกภาคส่วน ทำให้ในอนาคตเราอาจได้เห็น Mobile Banking ของบริษัทค้าปลีก บริษัทสื่อสาร หรือแม้แต่ร้านอาหารและโรงแรม ก็เป็นได้..
╔═══════════╗
ภาวะเงินเฟ้อ ตลาดผันผวนแบบนี้ ติดตามข่าวเศรษฐกิจแบบเน้น ๆ จากหลายเพจได้ใน Blockdit - คอนเทนต์แพลตฟอร์มที่มีผู้ใช้งานเป็นประจำ 2 ล้านคน ลองใช้ฟรี blockdit.com/download
╚═══════════╝
ติดตามลงทุนแมนได้ที่
Website - longtunman.com
Blockdit - blockdit.com/longtunman
Facebook - facebook.com/longtunman
Twitter - twitter.com/longtunman
Instagram - instagram.com/longtunman
YouTube - youtube.com/longtunman
TikTok - tiktok.com/@longtunman
Spotify - open.spotify.com/show/4jz0qVn1AL7tRMHiTvMbZH
Apple Podcasts - podcasts.apple.com/th/podcast/ลงทุนแมน/id1543162829
Soundcloud - soundcloud.com/longtunman
References
-https://www.bot.or.th/landscape/files/virtual-bank-th.pdf
-https://www.facebook.com/bankofthailandofficial/videos/868096780976431