ตัวละครลับ ที่ทำให้ Toyota ยังเติบโต แม้โลกเข้าสู่ยุค EV /โดย ลงทุนแมน
“ล้าหลัง ไดโนเสาร์ ปรับตัวไม่ทัน” คงเป็นตัวอย่างคำสบประมาทที่ Toyota โดนมานาน เพราะถูกมองว่าตกรถในโลกรถยนต์ EV ไปแล้ว

แต่ผลงานช่วง 2 ปีที่ผ่านมาของ Toyota กลับตอบทุกอย่างที่ตรงข้ามแทน

ราคาหุ้นเพิ่มขึ้น 25%
รายได้บริษัท เติบโต 29%
กำไรบริษัท เติบโต 94%
ภายใน 2 ปี

อะไรที่ทำให้ Toyota ยังโตต่อเนื่องได้ ?
ลงทุนแมนจะเล่าให้ฟัง

ถ้าคนอื่นไปทางขวา แต่เราจะไปทางซ้าย เราจะถูกมองว่าเป็นคนแปลกแยก และทำอะไรไม่เหมือนชาวบ้านทั่วไปในทันที

ในโลกธุรกิจก็เช่นกัน ถ้าเราทำอะไรที่ต่างจากคนอื่นในตลาด ผลลัพธ์มันจะเกิดขึ้นได้ 2 ทางคือ สำเร็จไปเลย หรือต้องโดนลงโทษที่ฝืนตลาดเดิมอยู่แล้ว

สิ่งที่เกิดขึ้นในโลกรถยนต์ช่วงที่ผ่านมา ทางซ้ายจึงเป็นทางของรถยนต์ไฟฟ้า ที่บริษัททุกแห่งเลือกจะขับไปในเส้นทางนั้น

แต่สิ่งที่ Toyota ทำ กลับเลือกขับรถไปทางขวา และเลือกไม่เชื่อว่า ถนนทุกสายบนโลกนี้จะวิ่งไปทางซ้ายแค่อย่างเดียว

การตัดสินใจแบบนี้เอง ทำให้ช่วงที่ผ่านมา Toyota เลยโดนสบประมาทหนักว่าเป็นไดโนเสาร์ตกยุค ล้าหลัง และดื้อด้านที่จะปรับตัวเข้ากับโลกรถยนต์ไฟฟ้า

แม้จะโดนสบประมาทหนักแค่ไหน แต่ Toyota ก็เลือกขับรถทางขวามือที่ไม่ค่อยมีบริษัทไหนขับตามมา จนสุดท้าย รางวัลของการทำแบบนี้ ก็สะท้อนมาที่ผลประกอบการของตัวเอง

ปีงบ 2023 (1 เมษายน 2022 - 31 มีนาคม 2023)
- รายได้ 7,553,100 ล้านบาท
- กำไร 490,000 ล้านบาท

ปีงบ 2024 (1 เมษายน 2023 - 31 มีนาคม 2024)
- รายได้ 9,167,400 ล้านบาท
- กำไร 1,005,300 ล้านบาท

ปีงบ 2025 (1 เมษายน 2024 - 31 มีนาคม 2025)
- รายได้ 9,765,300 ล้านบาท
- กำไร 968,700 ล้านบาท

ซึ่งต้องหมายเหตุว่า ส่วนหนึ่งที่กำไรโตกระโดดขนาดนี้ เป็นผลจากเรื่องค่าเงินเยนอ่อนตัวลงในช่วงที่ผ่านมาด้วย

แต่นั่นก็เป็นแค่เรื่องโชคช่วยเท่านั้น เพราะผลงานนี้ก็ไม่ได้มาด้วยความบังเอิญ แต่มาจากตัวละครลับของบริษัทที่ชื่อว่า รถยนต์ไฮบริด

Toyota เชื่อกฎอย่างหนึ่งมาตลอดว่า การทำรถยนต์ไฟฟ้า 1 คัน เป็นอะไรที่สิ้นเปลืองทรัพยากรเกินกว่าความจำเป็นไปเยอะ

โดย Toyota อ้างว่า แร่ที่ใช้ผลิตแบตเตอรี่สำหรับรถยนต์ไฟฟ้า 1 คัน
สามารถผลิตแบตเตอรี่รถปลั๊กอินไฮบริด 6 คัน
และทรัพยากรเท่านี้ สามารถผลิตแบตเตอรี่รถไฮบริดได้ถึง 90 คัน

ซึ่งสามารถสรุปได้เป็นกฎสั้น ๆ ว่า 1-6-90 ที่ทำให้ Toyota เลือกไปผลิตรถยนต์ไฮบริดออกมาขายในช่วงที่ผ่านมาแทน

รถยนต์ไฮบริด จริง ๆ แล้วเป็นรถยนต์ที่อยู่ตรงกลางระหว่างรถสันดาปใช้น้ำมันทั่วไป กับรถยนต์ไฟฟ้า เพราะสามารถใช้พลังงานจากมอเตอร์ไฟฟ้านอกจากน้ำมันได้ด้วย

โดยรถยนต์ไฮบริด ก็สามารถพัฒนาไปเป็นรุ่นปลั๊กอินไฮบริด ที่สามารถชาร์จไฟฟ้าได้เหมือนรถยนต์ไฟฟ้าได้เลย

แต่คำถามคือ แค่เน้นขายรถยนต์ไฮบริด ทำไมถึงทำให้ Toyota โตได้ขนาดนี้ ?

เหตุผลหลักเลยก็เพราะว่า Toyota เข้ามาสร้างตลาดใหม่ในตลาดรถยนต์ที่ไม่ใช้น้ำมัน

จากเดิม ถ้าเราอยากได้รถยนต์ที่ไม่ใช้น้ำมันเลย สุดท้ายก็ต้องไปลงเอยที่รถยนต์ไฟฟ้า

แต่รถยนต์ไฮบริดของ Toyota แม้จะยังใช้น้ำมันบางส่วน แต่ก็กลายเป็นอีกหนึ่งทางเลือกของผู้คน

คนกลุ่มนี้ ไม่ใช่คนที่ตัดสินใจแล้ว แต่เป็นคนที่กำลังลังเลว่าจะใช้รถยนต์ไฟฟ้าแบบ 100% เลยดีไหม ซึ่งเป็นกลุ่มลูกค้าที่ใหญ่กว่าคนที่ตัดสินใจแล้วเยอะมาก

ถ้าพูดให้เห็นภาพชัดขึ้น ตลาดรถยนต์ไม่ใช้น้ำมันคือไข่ดาว คนที่ตัดสินใจแล้วคือไข่แดง แต่ไข่ขาวที่เหลือคือคนที่ยังลังเลว่าจะซื้อดีไหมนั่นเอง

แต่ความลังเลที่เกิดขึ้น ถูกชดเชยด้วยรถยนต์ไฮบริดของ Toyota ที่ถูกออกแบบมาให้ใช้เชื้อเพลิงยืดหยุ่นได้ทั้งน้ำมันและไฟฟ้า ทำให้ประหยัดน้ำมันได้มากขึ้น

ซึ่งจริง ๆ แล้ว นี่ก็เป็นจุดชูโรงสำคัญของตลาดรถยนต์ไฟฟ้ามาตลอด แต่ Toyota ก็สามารถชูโรงเรื่องนี้ได้ด้วยสิ่งที่ต่างจากตลาดหลักออกไปแทน

นอกจากจะสร้างตลาดใหม่ให้กับผู้บริโภคแล้ว Toyota ยังสร้างตลาดใหม่ให้กับบรรดา Dealer หรือผู้จัดจำหน่ายรถยนต์ของตัวเองอีกด้วย

เมื่อโลกแบ่งออกเป็น 2 ทาง ระหว่างรถยนต์ไฟฟ้าและรถยนต์สันดาปใช้น้ำมัน ผู้จัดจำหน่ายรถยนต์จึงต้องปรับตัวตามไปด้วย

แถมบางค่ายรถยนต์อย่าง Tesla ที่เลือกตัด Dealer ตรงกลางไปเลย แต่ขายโดยตรงให้กับลูกค้าแทน ก็ยิ่งท้าทายคนทำธุรกิจ Dealer มากขึ้นไปอีก

แต่การมาของตลาดรถยนต์ไฮบริดของ Toyota ทำให้ Dealer มีทางเลือกของการขายรถยนต์อีกทาง แทนที่จะเลือกขายแค่รถยนต์สันดาปหรือรถยนต์ไฟฟ้าอย่างเดียว

ซึ่งไม่ใช่แค่การมีทางเลือกในการขายที่มากขึ้น แต่ยังสามารถทำกำไรจากการขายรถยนต์ไฮบริด ได้มากกว่ารถยนต์ไฟฟ้าด้วย

ในตลาดสหรัฐฯ หนึ่งในตลาดสำคัญของ Toyota บรรดา Dealer จะได้กำไรขั้นต้นราว ๆ 36,000 บาทจากรถยนต์ไฮบริด 1 คัน แต่จะได้แค่ 20,000 บาท ถ้าขายรถยนต์ไฟฟ้าในจำนวนเท่ากัน

พอเป็นแบบนี้ ก็ทำให้ Toyota ได้ผลดีทางอ้อมไปด้วย เพราะบรรดา Dealer ก็จะมีแรงจูงใจในการขายรถยนต์ไฮบริดมากกว่ารถยนต์ไฟฟ้าแทน

ซึ่งช่วยให้ Toyota ค่อย ๆ ขยายตลาดรถยนต์ไฮบริดมากขึ้นไปเรื่อย ๆ จนตอนนี้ต้องขยายโรงงานที่สหรัฐฯ เพิ่มกำลังการผลิตไปเรียบร้อยแล้ว

โดยปัจจุบัน ยอดขายรถยนต์ของ Toyota เกือบครึ่งหนึ่งหรือราว 47% ของทั้งหมดที่ขายได้ มาจากรถยนต์ไฮบริด

ถ้าถามว่ามากแค่ไหน Toyota ขายรถยนต์ทั่วโลกราว 9.3 ล้านคัน แปลว่า ขายรถยนต์ไฮบริดได้แล้วราว 4.4 ล้านคันเลยทีเดียว

ส่วนรถยนต์ไฮบริดแบบอื่นอย่างปลั๊กอินไฮบริดยังมีน้อยอยู่ เพราะขายได้แค่ราว 1.5% ของยอดขายรถยนต์ทั้งหมดของ Toyota ในช่วงที่ผ่านมาเท่านั้น

อย่างไรก็ตาม ทั้งหมดนี้ก็เป็นตัวพิสูจน์ได้แล้วว่า สิ่งที่ Toyota คิดแตกต่างจากคนอื่น มันกลายเป็นผลงานตอบกลับคนที่สบประสาทตัวเองไปเลยทันที

ในวันที่ถนนทุกสายมุ่งไปสู่รถยนต์ไฟฟ้า Toyota เลือกหักพวงมาลัยไปทางอื่นที่ชื่อว่าไฮบริดแทน

มันเป็นทางที่เปลี่ยว เหงา และเต็มไปด้วยคำถามว่าจะสำเร็จไหม แถมเรียกได้ว่า นี่เป็นการเดิมพันครั้งใหญ่ของบริษัทเลยก็ว่าได้

ซึ่งในโลกความเป็นจริง คนส่วนใหญ่ก็อาจเป็นบริษัทรถยนต์ไฟฟ้าต่าง ๆ ที่เลือกทำอะไรที่คล้ายกันหรือเหมือนกันไปหมด

ในขณะที่คนส่วนน้อยอย่าง Toyota เลือกทำในสิ่งที่ต่างออกไป แม้ในวันที่ไม่มีใครเชื่อและโดนสบประมาท ตัวเองก็ยังหนักแน่นที่จะทำมันอย่างต่อเนื่อง

บทสุดท้าย ถ้าทำสำเร็จ ทุกคนก็จะมาชื่นชมเรา ที่กล้าคิดและลงมือทำ

แต่ถ้าล้มเหลว สิ่งที่เราอาจได้รับกลับมา ก็คือคำพูดประมาณว่า บอกแล้วว่าอย่าทำ หรือทำไปทำไม แทน..

References
-https://www.reuters.com/business/autos-transportation/toyota-bets-big-hybrid-only-models-ev-demand-slows-2024-08-15/
-https://www.cbtnews.com/toyota-proves-patience-pays-with-its-hybrid-focused-strategy/
-https://www.cnbc.com/2025/05/28/toyota-plug-in-hybrid-evs-phev.html
-https://thepresidiogroup.com/toyotas-early-call-to-stick-with-gasoline-hybrids-has-competitors-wishing-they-followed/
-https://www.spglobal.com/automotive-insights/en/blogs/2024/8/automakers-struggle-to-sustain-profit-margins
-https://global.toyota/en/ir/library/annual/