กรณีศึกษา ทุ่งลาเวนเดอร์ของ 2 ประเทศ / โดย ลงทุนแมน

“พรอว็องส์” หรือ แคว้น Provence-Alpes-Côte d'Azur
เป็นแคว้นที่อยู่ทางตอนใต้ของประเทศฝรั่งเศส ติดกับชายฝั่งทะเลเมดิเตอร์เรเนียน
นอกจากภาพชายฝั่งทะเลที่สวยงามจนเป็นแหล่งตากอากาศที่มีชื่อเสียงของยุโรปแล้ว
อีกภาพหนึ่งที่คนทั่วโลกจะจดจำแคว้นแห่งนี้ได้ ก็คือ “ทุ่งลาเวนเดอร์”

พรอว็องส์เป็นแหล่งเพาะปลูกลาเวนเดอร์ที่สำคัญของฝรั่งเศส และเคยเป็นฐานการผลิตน้ำมันหอมระเหยจากลาเวนเดอร์ที่ใหญ่ที่สุดในโลก

แต่อย่างไรก็ตาม แคว้นพรอว็องส์ในวันนี้ ไม่ใช่ผู้นำในการส่งออกน้ำมันจากลาเวนเดอร์อีกต่อไปแล้ว เพราะในตอนนี้ พรอว็องส์ กำลังมีคู่แข่งรายใหม่ที่เป็นประเทศสมาชิกใหม่ของสหภาพยุโรป

เรื่องราวของทุ่งลาเวนเดอร์ในสองประเทศนี้ มีอะไรที่ไม่เหมือนกัน?
ลงทุนแมนจะเล่าให้ฟัง
╔═══════════╗
อีกครั้งกับกรณีศึกษาธุรกิจมากมายที่จะช่วยเปิดกว้างมุมมองความรู้ของคุณ
ใน ลงทุนแมน 13.0 เล่มล่าสุด สั่งซื้อได้แล้ววันนี้ที่
Lazada: https://www.lazada.co.th/products/130-i1587474257-s4309842746.html
Shopee: https://shopee.co.th/Longtunman-หนังสือลงทุนแมน-13.0-i.116732911.7453767586
╚═══════════╝
มาทำความรู้จักกับลาเวนเดอร์กันสักนิด..

ดอกไม้ช่อบางสีม่วงสดใสนี้ เป็นพืชประจำถิ่นของดินแดนรอบๆ ทะเลเมดิเตอร์เรเนียน
ด้วยความที่ดินแดนแถบนี้เป็นที่ตั้งของอารยธรรมเก่าแก่ของโลก ทั้งอียิปต์ กรีก และโรมัน ลาเวนเดอร์จึงมีความผูกพันกับมนุษย์มาตั้งแต่สมัยโบราณ

โดยชื่อ Lavender มีรากศัพท์มาจากภาษาละตินของชาวโรมัน คือคำว่า Lavare ที่แปลว่า ชำระล้าง
เพราะสรรพคุณของลาเวนเดอร์ก็คือ “การชำระล้าง” เชื้อโรคและสิ่งสกปรกต่างๆ นั่นเอง

น้ำมันหอมระเหยจากลาเวนเดอร์มีสาร Linalool ซึ่งมีฤทธิ์ในการฆ่าเชื้อโรค
ชาวโรมันจึงใช้น้ำมันลาเวนเดอร์ในการชำระล้างบาดแผลเล็กๆ น้อยๆ
ไปจนถึงใช้แช่ผ้าเพื่อฆ่าเชื้อและให้มีกลิ่นหอม

กลิ่นหอมของดอกลาเวนเดอร์ยังช่วยลดอัตราการเต้นของหัวใจและความดันโลหิต
ทำให้รู้สึกผ่อนคลายและง่วงนอน ส่งผลให้การนอนหลับมีประสิทธิภาพมากขึ้น

ด้วยคุณสมบัติ “ชำระล้าง” ทั้งร่างกายและจิตใจ
น้ำมันหอมระเหยจากลาเวนเดอร์จึงถูกผสมลงในผลิตภัณฑ์ส่วนบุคคลต่างๆ ทั้งสบู่ เครื่องสำอาง ครีม แชมพู เครื่องหอม ไปจนถึงน้ำยาปรับผ้านุ่ม

ลาเวนเดอร์เป็นพืชที่ชอบแสงแดดจัด ชอบดินที่ระบายน้ำได้ดี และเจริญเติบโตได้ดีที่อุณหภูมิประมาณ 20-30 องศาเซลเซียส ซึ่งเป็นลักษณะเฉพาะของภูมิอากาศแบบเมดิเตอร์เรเนียน

แคว้นพรอว็องส์ซึ่งมีสภาพภูมิอากาศแบบนี้ จึงเป็นแหล่งปลูกลาเวนเดอร์ที่สำคัญ
ผลักดันให้ฝรั่งเศสเป็นผู้นำในการผลิตน้ำมันลาเวนเดอร์ของโลก
โดยกว่า 65% ของผลผลิตลาเวนเดอร์ในฝรั่งเศส ก็มีที่มาจากแคว้นพรอว็องส์

นอกจากนี้ ฝรั่งเศสยังเป็นผู้นำในอุตสาหกรรมเครื่องสำอางและน้ำหอมระดับโลก
ซึ่งในแคว้นพรอว็องส์เองก็มีแบรนด์ชื่อว่า “L'Occitane en Provence” ที่เป็นแบรนด์เครื่องสำอางที่มีชื่อเสียง

แต่แล้วในปี ค.ศ. 2010 ทุ่งลาเวนเดอร์ที่สวยงามของพรอว็องส์ก็ต้องประสบปัญหา
เนื่องจากการระบาดอย่างหนักของเชื้อแบคทีเรีย “Candidatus Phytoplasma solani” ที่ส่งผลให้ผลผลิตลาเวนเดอร์ของฝรั่งเศสลดลง

จังหวะนี้เอง ที่ประเทศหนึ่งได้ก้าวขึ้นมาเป็นผู้นำในการผลิตน้ำมันหอมระเหยจากลาเวนเดอร์แทนฝรั่งเศส
ซึ่งประเทศนั้นคือ “บัลแกเรีย”

บัลแกเรีย เป็นประเทศเล็กๆ ตั้งอยู่ทางตะวันออกของทวีปยุโรป มีขนาดพื้นที่พอๆ กับภาคเหนือของไทย และเพิ่งเข้าเป็นสมาชิกใหม่ของสหภาพยุโรปในปี ค.ศ. 2007

อาณาเขตของบัลแกเรียติดทะเลดำทางทิศตะวันออก ตอนใต้ติดกับประเทศกรีซและตุรกี
จึงได้รับอิทธิพลบางส่วนจากภูมิอากาศแบบเมดิเตอร์เรเนียน

ตอนกลางของบัลแกเรีย มีเทือกเขาบอลข่านพาดผ่าน ทำให้บริเวณนี้มีลักษณะเป็นหุบเขา ซึ่งสามารถปลูกไม้ดอกได้ดีโดยเฉพาะกุหลาบ หุบเขาแห่งนี้จึงถูกเรียกว่า หุบเขากุหลาบ
โดยบัลแกเรียเป็นประเทศที่ส่งออกหัวน้ำหอมกุหลาบมากเป็นอันดับ 1 ของโลก

นอกจากกุหลาบแล้ว หุบเขาแห่งนี้ยังเป็นแหล่งปลูกลาเวนเดอร์ที่สำคัญ ในอดีตบัลแกเรียเคยส่งออกลาเวนเดอร์มากที่สุดในช่วงทศวรรษ 1970s ขณะยังปกครองด้วยระบอบคอมมิวนิสต์

แต่ด้วยความวุ่นวายทางการเมืองในยุคสงครามเย็นและการกีดกันการค้าของประเทศทุนนิยม ทำให้การส่งออกลาเวนเดอร์จากที่นี่ชะลอตัวลง

แต่หลังจากเข้าเป็นสมาชิกสหภาพยุโรป การเพาะปลูกลาเวนเดอร์ในบัลแกเรียก็ขยายตัวมากขึ้น ด้วยความที่บัลแกเรียเป็นประเทศที่มีค่าแรงขั้นต่ำต่อชั่วโมงต่ำที่สุดในสหภาพยุโรป
และต่ำกว่าฝรั่งเศสเกือบ 6 เท่า ลาเวนเดอร์จากบัลแกเรียจึงมีราคาถูกกว่าฝรั่งเศสมาก

ความต้องการลาเวนเดอร์ในอุตสาหกรรมเครื่องสำอางที่เพิ่มขึ้นจากทั่วโลก ทำให้มีการขยายพื้นที่เพาะปลูกในบัลแกเรีย จนครอบคลุมพื้นที่เกือบ 110,000 ไร่

เมื่อลาเวนเดอร์จากฝรั่งเศสประสบปัญหาโรคระบาด บัลแกเรียก็ขึ้นแท่นเป็นประเทศผู้ส่งออกน้ำมันหอมระเหยจากลาเวนเดอร์ มากที่สุดอันดับ 1 ของโลกในปี 2012 โดยส่งออกปีละกว่า 60 ล้านตัน

โดยลูกค้าสำคัญ 3 อันดับแรก คือ เยอรมนี ฝรั่งเศส และออสเตรีย
ซึ่งส่วนใหญ่แล้วเป็นบริษัทเครื่องสำอางและสินค้าอุปโภคยักษ์ใหญ่ของสหภาพยุโรป

ธุรกิจลาเวนเดอร์ที่เฟื่องฟูจึงเป็นความหวังที่จะทำให้เศรษฐกิจของบัลแกเรียซึ่งเป็นประเทศที่ยากจนที่สุดในสหภาพยุโรปดีขึ้น อย่างไรก็ตาม อนาคตของการปลูกลาเวนเดอร์ในบัลแกเรียก็ไม่ได้สดใสเหมือนอยู่ในทุ่งลาเวนเดอร์ เพราะมีความท้าทายอยู่ 2 ประการ

ประการแรก ลาเวนเดอร์ที่เพาะปลูกในบัลแกเรีย จะถูกกลั่นเป็นน้ำมันแล้วส่งออกเป็นสัดส่วนถึง 99% เนื่องมาจากอุตสาหกรรมเครื่องสำอางภายในประเทศของบัลแกเรียยังมีขนาดเล็กมาก

อีกหนึ่งความท้าทายก็คือ คุณภาพของน้ำมันหอมระเหย ถึงแม้ลาเวนเดอร์บัลแกเรียจะมีราคาถูกกว่า แต่ให้กลิ่นที่มีกลิ่นหญ้า (Grassy) ติดมา ซึ่งแตกต่างจากน้ำมันลาเวนเดอร์ของฝรั่งเศสที่จะไม่มีกลิ่นลักษณะนี้ และจัดว่ามีคุณภาพสูงกว่า

ซึ่งคุณภาพที่ดีของกลิ่น มีปัจจัยมาจากกระบวนการเพาะปลูก ไปจนถึงกรรมวิธีการกลั่น ซึ่งต้องอาศัยเทคโนโลยีเฉพาะทาง และมีการควบคุมคุณภาพโดย Interprofessional Committee of French Essential Oils

จึงเป็นเรื่องที่น่าติดตามว่า ลาเวนเดอร์ของบัลแกเรียจะเป็นอย่างไรต่อไป เมื่อลาเวนเดอร์จากพรอว็องส์เริ่มฟื้นตัวจากการระบาดของโรค และกลับมามีผลผลิตเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ เหมือนเดิม

เรื่องของทุ่งลาเวนเดอร์ของสองประเทศนี้ เป็นกรณีศึกษาที่น่าสนใจ

ประเทศหนึ่ง เลือกที่จะพัฒนาการเพาะปลูก ควบคุมคุณภาพ และต่อยอดมูลค่าเพิ่มของผลผลิต
ด้วยการนำมาเป็นส่วนประกอบในอุตสาหกรรมเครื่องสำอาง

แต่อีกประเทศหนึ่ง ผลิตเพื่อส่งออกแต่เพียงอย่างเดียว โดยอาศัยปัจจัยค่าแรงเป็นข้อได้เปรียบ

ถ้ากลับมามองที่ประเทศไทย เราก็เป็นประเทศหนึ่งที่มีการเพาะปลูกมากมายเหมือนกัน
คำถามที่น่าคิดก็คือ
แล้วเราอยากจะเป็นแบบไหน ฝรั่งเศส หรือ บัลแกเรีย?
╔═══════════╗
อีกครั้งกับกรณีศึกษาธุรกิจมากมายที่จะช่วยเปิดกว้างมุมมองความรู้ของคุณ
ใน ลงทุนแมน 13.0 เล่มล่าสุด สั่งซื้อได้แล้ววันนี้ที่
Lazada: https://www.lazada.co.th/products/130-i1587474257-s4309842746.html
Shopee: https://shopee.co.th/Longtunman-หนังสือลงทุนแมน-13.0-i.116732911.7453767586
╚═══════════╝
ติดตามลงทุนแมนได้ที่
Website - longtunman.com
Blockdit - blockdit.com/longtunman
Facebook - ลงทุนแมน
Twitter - twitter.com/longtunman
Instagram - instagram.com/longtunman
Line - page.line.me/longtunman
YouTube - youtube.com/longtunman
References
-https://www.healthline.com/health/what-lavender-can-do-for-you
-https://www.bbc.com/news/business-53493550
-https://www.voicetv.co.th/read/111437
-https://aem.asm.org/content/84/24/e01507-18
-https://www.statista.com/statistics/975529/essential-oil-lavender-production-volume-france/