ทุเรียนไทย กำลังเจอความท้าทาย ในปีนี้ /โดย ลงทุนแมน
รู้หรือไม่ว่าตอนนี้ ประเทศไทยส่งออกทุเรียน ในมูลค่าที่มากกว่าส่งออกข้าว
หากพูดถึง “ราชาผลไม้” หรือ “ทุเรียน” นอกจากความมีเอกลักษณ์ของรสชาติและกลิ่นแล้ว
ปัจจุบัน ทุเรียนยังเป็นสินค้าเกษตรที่ส่งออกมากที่สุด เป็นอันดับ 3 ของประเทศไทย

ในปีที่ผ่านมา ประเทศไทยส่งออกทุเรียนสด มูลค่ากว่า 1 แสนล้านบาท หรือคิดเป็นเกือบ 70% ของมูลค่าการส่งออกผลไม้สดของประเทศไทยเลยทีเดียว

ซึ่งก็พูดได้ว่า ทุเรียนกลายเป็นอีกหนึ่งสินค้าเกษตรสำคัญ ที่สร้างรายได้ให้กับประเทศไทยอย่างมหาศาล

ภาพรวมอุตสาหกรรมทุเรียนไทยเป็นอย่างไร
แล้วเราต้องเผชิญกับความท้าทาย อะไรบ้าง ?
ลงทุนแมนจะเล่าให้ฟัง
╔═══════════╗
Blockdit เป็นแพลตฟอร์ม สำหรับนักอ่าน และนักเขียน
ที่มีผู้ใช้งาน 2 ล้านคน ลองใช้แพลตฟอร์มนี้เพื่อได้ไอเดียใหม่ๆ
แล้วอาจพบว่าสังคมนี้เหมาะกับคนเช่นคุณ
Blockdit. Ideas Happen. Blockdit.com/download
╚═══════════╝
ทุเรียนเป็นไม้ผลยืนต้นขนาดใหญ่ เติบโตให้ผลได้ดีในภูมิอากาศร้อนชื้น อุณหภูมิที่เหมาะสมอยู่ในช่วง 25 ถึง 30 องศาเซลเซียส และเป็นพืชที่อ่อนแอ มีความทนทานต่อโรคน้อย

โดยจะเริ่มให้ผลผลิตครั้งแรกได้ หลังจากปลูกไปแล้ว 5-6 ปี และจะมีช่วงที่ให้ผลผลิตสูง ประมาณอายุ 10 ปีขึ้นไป โดยให้ผลผลิตราว 240 ถึง 320 กิโลกรัมต่อต้นต่อปี

พันธ์ุทุเรียนที่นิยมปลูกกันในประเทศไทย เช่น พันธุ์หมอนทอง พันธุ์ชะนี พันธุ์กระดุม และพันธุ์ก้านยาว

ตรงนี้เราจะเห็นได้ว่า การปลูกทุเรียนจะต้องปลูกในพื้นที่ที่เหมาะสม และกว่าที่จะเก็บผลผลิตได้ก็ใช้เวลานานหลายปี รวมถึงยังมีความเสี่ยงเรื่องการเกิดโรคอีกด้วย

แต่ด้วยความที่ทุเรียนเป็นที่ต้องการของตลาดทั้งในและต่างประเทศ
ประกอบกับความยากลำบากในการเพาะปลูก
ส่งผลให้ที่ผ่านมา ราคาทุเรียนมีการปรับตัวสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง

เรามาดูราคาของทุเรียนพันธ์ุหมอนทอง ที่เกษตรกรขายได้ในช่วงที่ผ่านมา

ปี 2562 ราคา 100 บาทต่อกิโลกรัม
ปี 2563 ราคา 102 บาทต่อกิโลกรัม
ปี 2564 ราคา 114 บาทต่อกิโลกรัม

จะเห็นได้ว่าราคาต่อกิโลกรัม ปรับตัวเพิ่มขึ้นเฉลี่ย 7% ต่อปี ซึ่งก็สอดคล้องกับพื้นที่เพาะปลูกทุเรียนของประเทศไทย ที่เพิ่มขึ้น

ปี 2561 พื้นที่เพาะปลูก 0.95 ล้านไร่
ปี 2562 พื้นที่เพาะปลูก 1.01 ล้านไร่
ปี 2563 พื้นที่เพาะปลูก 1.07 ล้านไร่

มีจังหวัดที่ปลูกมากที่สุดใน 3 อันดับแรก ได้แก่

- จันทบุรี 240,000 ไร่
- ชุมพร 230,000 ไร่
- ระยอง 8,000 ไร่

โดยทุเรียนจะให้ผลผลิตออกสู่ท้องตลาดใน 2 ช่วง
ภาคตะวันออกจะให้ผลผลิตในช่วง เดือนเมษายน-มิถุนายน
ในขณะที่ภาคใต้จะให้ผลผลิตในช่วง เดือนกรกฎาคม-กันยายน

ซึ่งจะมีสัดส่วนการบริโภคในประเทศราว 40% และอีก 60% เป็นการส่งออกไปยังต่างประเทศ
ตรงนี้จะเห็นได้ว่า ทุเรียนไทยพึ่งพาการบริโภคของต่างประเทศค่อนข้างสูง

แล้วมูลค่าการส่งออกทุเรียนเป็นอย่างไรบ้าง ?

ปี 2563 มูลค่า 65,588 ล้านบาท
ปี 2564 มูลค่า 109,130 ล้านบาท
คิดเป็นการเติบโตสูงถึง 66%

ปีที่แล้ว จุดหมายปลายทางของการส่งออกทุเรียนสด ก็คือประเทศจีน ที่มีมูลค่าการส่งออกมากถึง 98,322 ล้านบาท หรือ 90% ของมูลค่าการส่งออกทุเรียนสดของประเทศไทยทั้งหมด

เรียกได้ว่า ทิศทางของทุเรียนไทยขึ้นอยู่กับประเทศจีนเป็นหลัก

คำถามต่อมาคือ โอกาสการเติบโตของทุเรียนไทยในประเทศจีน มีมากน้อยแค่ไหน ?

โดยปี 2564 ประเทศจีนมีปริมาณการนำเข้าทุเรียนสดทั้งหมด ราว 822 ล้านกิโลกรัม
โดยทุเรียน 1 ผลจะมีน้ำหนักเฉลี่ยราว 3 กิโลกรัม ในขณะที่ประเทศจีนมีประชากรราว 1,400 ล้านคน แปลว่าชาวจีนมีการบริโภคทุเรียนทั้งปี ประมาณ 0.2 ผลต่อประชากร 1 คน

จะเห็นว่า การบริโภคทุเรียนของชาวจีนทั้งประเทศยังมีโอกาสเติบโต
ประกอบกับชื่อเสียงของทุเรียนไทยที่เป็นที่นิยมของชาวจีนอยู่แล้ว
ก็ต้องบอกว่า โอกาสของตลาด
ทุเรียนไทยในประเทศจีนก็น่าสนใจอยู่ไม่น้อย

แต่ในปีนี้ ก็ดูเหมือนจะเป็นปีที่มีความท้าทายรออยู่ สำหรับทุเรียนไทย

อย่างที่เรารู้กันว่า ตั้งแต่เกิดการแพร่ระบาดของโควิด 19
ประเทศจีนก็ได้ใช้มาตรการที่เรียกว่า “Zero Covid”
ซึ่งเรื่องนี้ได้ส่งผลกระทบโดยตรง ต่อการส่งออกทุเรียนไทยไปยังประเทศจีน

โดยทุเรียนที่ส่งออกไปยังประเทศจีน จะต้องผ่านด่านการนำเข้าที่มีมาตรการเข้มงวดสูง ซึ่งจะมีการตรวจการปนเปื้อนของเชื้อไวรัสโควิด 19 ด้วยวิธี RT-PCR โดยจะใช้เวลาตรวจสอบนานหลายชั่วโมง

และถ้าเกิดมีการตรวจพบการปนเปื้อนของเชื้อไวรัสโควิด 19 ก็จะถูกทำลายทิ้งทันที รวมถึงผู้ที่ส่งออกจะต้องถูกยึดใบอนุญาตอีกด้วย

หลังจากนั้น สิ่งที่ตามมาก็คือ ประเทศจีนจะทำการปิดด่าน
โดยจะไม่มีการแจ้งกำหนดการเปิดด่านครั้งต่อไปที่แน่นอน

บวกกับในประเทศไทยเอง ก็จะเริ่มต้นเข้าสู่ฤดูกาลเก็บเกี่ยวผลผลิตของทุเรียนในเดือนเมษายน และจะมีผลผลิตทุเรียนทยอยออกมามากขึ้น จนถึงเดือนกันยายน

โดยมีตัวเลขคาดการณ์ผลผลิต เฉพาะภาคตะวันออกของปี 2565
อยู่ที่ 740,000 ตัน หรือเพิ่มขึ้นจากปีก่อนสูงถึงเกือบ 50% เลยทีเดียว

ทั้งหมดนี้เอง ก็อาจจะนำไปสู่ปัญหา “คอขวด” ก่อให้เกิดความล่าช้าที่หน้าด่านของประเทศจีน ซึ่งเป็นปลายทางของทุเรียนไทย เป็นไปได้ว่าจะทำให้ผลผลิตตกค้างที่ด่านจนเกิดการเน่าเสีย สร้างความเสียหายได้

ซึ่งปัญหาที่ตามมาก็จะส่งผลกระทบเป็นลูกโซ่ไปยังความขาดแคลนตู้ขนส่งสินค้า จากการที่ตู้ขนส่งไปตกค้างที่ด่านขาเข้าประเทศจีน เช่นกัน

ทั้งหมดนี้ ก็อาจส่งผลกระทบไปยังผลผลิตทุเรียนในชุดหลัง ที่รอการระบายสู่ตลาดจนอาจเน่าเสีย สร้างความเสียหายได้ จนนำไปสู่การสูญเสียรายได้เข้าประเทศในที่สุด

ซึ่งเราก็ต้องติดตามกันต่อไปว่าปัญหาดังกล่าว จะเกิดขึ้นเพียงชั่วคราว หรือกินระยะเวลายาวนาน

สุดท้ายแล้ว พื้นที่การเติบโตของทุเรียนไทยในประเทศจีนก็นับว่าเป็นโอกาสที่น่าสนใจ
แต่สิ่งที่สำคัญกว่านั้น เราจะทำอย่างไรให้การเติบโตเป็นไปอย่างยั่งยืน

จากสถานการณ์ดังกล่าวที่เกิดขึ้นนั้น
ทุเรียนไทยเองก็ไปพึ่งพาตลาดจีนสูงมากเกินไป
ก็ถือเป็นอีกโจทย์สำคัญ ที่เราควรหาตลาดใหม่ เพื่อการกระจายความเสี่ยง
และรองรับสถานการณ์ที่ไม่คาดฝันในลักษณะนี้เอาไว้ด้วย

เพราะท้ายที่สุดแล้ว ผู้ที่ได้รับผลกระทบมากที่สุด
ก็ไม่ใช่ใครที่ไหน แต่เป็นเกษตรกรไทย นั่นเอง
╔═══════════╗
Blockdit เป็นแพลตฟอร์ม สำหรับนักอ่าน และนักเขียน
ที่มีผู้ใช้งาน 2 ล้านคน ลองใช้แพลตฟอร์มนี้เพื่อได้ไอเดียใหม่ๆ
แล้วอาจพบว่าสังคมนี้เหมาะกับคนเช่นคุณ
Blockdit. Ideas Happen. Blockdit.com/download
╚═══════════╝
ติดตามลงทุนแมนได้ที่
Website - longtunman.com
Blockdit - blockdit.com/longtunman
Facebook - facebook.com/longtunman
Twitter - twitter.com/longtunman
Instagram - instagram.com/longtunman
Line - page.line.me/longtunman
YouTube - youtube.com/longtunman
Spotify - open.spotify.com/show/4jz0qVn1AL7tRMHiTvMbZH
Apple Podcasts - podcasts.apple.com/th/podcast/ลงท-นแมน/id1543162829
Soundcloud - soundcloud.com/longtunman
References
-https://www.prachachat.net/local-economy/news-884169
-https://mgronline.com/local/detail/9650000025549
-https://www.thansettakij.com/economy/518283
-https://www.channelnewsasia.com/asia/thailand-durian-export-china-zero-covid-19-policy-2499441
-https://www.producereport.com/article/china-sets-new-records-durian-imports-2021-despite-pandemic
-https://www.oae.go.th/assets/portals/1/fileups/forecastdata/files/forecast/situation/13S_DU.pdf
-http://www.tpso.moc.go.th/sites/default/files/thueriiyn_240863.pdf
-https://tradereport.moc.go.th/Report/Default_Struc.aspx?Report=MenucomTopNRecode&Option=3&Lang=Th&ImExType=1
-https://www.ditp.go.th/contents_attach/669420/669420.pdf
-https://www.bbc.com/thai/thailand-59129934
-https://www.bot.or.th/Thai/MonetaryPolicy/Southern/ReasearchPaper/Challenging_of_Durian.PDF