กรณีศึกษา Wikipedia มีรายได้จากอะไร /โดย ลงทุนแมน

ทุกวันนี้ ถ้าเราจะค้นหาความหมายของคำบางคำ ค้นหาเรื่องราวหรือประวัติของคนสำคัญบางคนในโลกอินเทอร์เน็ต “วิกิพีเดีย” ก็คงเป็นอีกหนึ่งเว็บไซต์ที่หลายคนต้องนึกถึง

วิกิพีเดีย ก่อตั้งขึ้นมาตั้งแต่เมื่อไร ?
ที่สำคัญคือ มีโมเดลหารายได้อย่างไร ในเมื่อเราสามารถเปิดเข้าไปอ่านได้ฟรี
ลงทุนแมนจะพาทุกคนไปหาคำตอบด้วยกัน
╔═══════════╗
Blockdit เป็นแพลตฟอร์ม สำหรับนักอ่าน และนักเขียน
ที่มีผู้ใช้งาน 1 ล้านคน ลองใช้แพลตฟอร์มนี้เพื่อได้ไอเดียใหม่ๆ
แล้วอาจพบว่าสังคมนี้เหมาะกับคนเช่นคุณ
Blockdit. Ideas Happen. Blockdit.com/download
╚═══════════╝
วิกิพีเดีย เป็นสารานุกรมเสรีออนไลน์ คือเป็นแหล่งรวบรวมข้อมูลความรู้ ที่เปิดให้ผู้มีความรู้ ได้เข้ามาแชร์หลากหลายเรื่องราวในทุกสาขาวิชาบนเว็บไซต์

วิกิพีเดีย ก่อตั้งโดยนักธุรกิจชาวอเมริกันสองคนที่ชื่อว่า คุณจิมมี เวลส์ และแลร์รี แซงเจอร์ ในปี 2001 หรือเมื่อ 20 ปีที่แล้ว

แต่เดิมนั้นทั้งคู่ได้ทำโครงการสารานุกรมเสรีออนไลน์ภาษาอังกฤษ ที่เปิดให้ทุกคนสามารถเข้ามาอ่านได้ฟรี โดยมีชื่อว่า “นูพีเดีย” (Nupedia)

ซึ่งคนที่มาเขียนบทความหรือคอนเทนต์ลงในนูพีเดีย ต้องเป็นคนที่มีความรู้ความเชี่ยวชาญ ที่ถูกคัดเลือกให้มาเขียน และคอนเทนต์ต่าง ๆ จะได้รับการตรวจสอบโดยผู้เชี่ยวชาญในด้านนั้น

ต่อมาเมื่อทั้งคู่ได้ก่อตั้งวิกิพีเดียขึ้น และเริ่มเปิดโอกาสให้ใครก็ได้สามารถเข้ามาเขียนบทความได้บนสารานุกรมออนไลน์แห่งนี้ ไม่จำกัดเฉพาะแค่นักเขียนกลุ่มเดิมที่ต้องได้รับการคัดเลือกเท่านั้น โดยให้เขียนโดยการใช้แหล่งข้อมูลอ้างอิงที่เชื่อถือได้

ส่วนทางเจ้าของเว็บไซต์วิกิพีเดีย มีหน้าที่เพียงบริหารจัดการเว็บไซต์และเซิร์ฟเวอร์เท่านั้น และเปิดให้คนทั่วโลก สามารถเข้ามาอ่านเนื้อหาบนวิกิพีเดีย โดยไม่เสียค่าใช้จ่ายใด ๆ

โดยในปัจจุบัน วิกิพีเดีย เป็นเว็บไซต์ที่อยู่ภายใต้การดูแลของ มูลนิธิวิกิมีเดีย (Wikimedia Foundation) ซึ่งเป็นองค์กรที่ไม่แสวงหาผลกำไร ที่มีสำนักงานใหญ่ตั้งอยู่ในซานฟรานซิสโก รัฐแคลิฟอร์เนีย สหรัฐอเมริกา

มูลนิธิดังกล่าวยังเป็นเจ้าของเว็บไซต์ที่ให้ความรู้ฟรีอื่น ๆ อีกมากมาย เช่น
- Wikibooks แหล่งรวบรวมคู่มือ หนังสือตำราหลากหลายประเภท
- Wikiversity แหล่งความรู้ คอร์สเรียนต่าง ๆ
- Wikimedia Commons แหล่งรวบรวมรูปภาพและวิดีโอที่หลากหลาย
- Wikivoyage แหล่งข้อมูลที่เป็นเสมือนคู่มือการเดินทาง สำหรับสถานที่ท่องเที่ยว

ซึ่งเว็บไซต์ต่าง ๆ ดังกล่าวที่ว่ามานั้น ถูกสร้างขึ้นมาเพื่อเติมเต็มวิสัยทัศน์ของมูลนิธิที่ต้องการสร้างฐานข้อมูล และแบ่งปันองค์ความรู้ที่ทุกคนในโลกสามารถเข้าถึงได้โดยไม่มีค่าใช้จ่าย

พอเรื่องเป็นแบบนี้ จึงทำให้วิกิพีเดีย ได้กลายเป็นแหล่งความรู้ในโลกออนไลน์ที่ประสบความสำเร็จอย่างสูงมากที่สุดแห่งหนึ่งในโลก

แล้วปัจจุบัน ข้อมูลสถิติที่น่าสนใจของวิกิพีเดีย มีอะไรบ้าง ?
- มีบทความต่าง ๆ ในรูปแบบภาษาอังกฤษ รวมกันกว่า 6.3 ล้านเรื่อง
- จำนวนคำที่อยู่บนเว็บไซต์วิกิพีเดีย รวมแล้วมากกว่า 3,500 ล้านคำ
- จำนวนของบทความที่เข้ามาอยู่บนวิกิพีเดียเฉลี่ยต่อวัน ประมาณ 1,500 บทความ
- จำนวนครั้งที่เว็บไซต์ถูกเข้าชม 263 ล้านครั้งต่อเดือน
- เป็นเว็บไซต์ที่มีคนเข้าใช้งาน สูงเป็นอันดับ 13 ของโลก
- วิกิพีเดียรองรับภาษาได้ถึง 323 ภาษา

หลายคนอาจสงสัยว่า ในเมื่อวิกิพีเดีย เปิดให้คนอื่นเข้ามาอ่านข้อมูลต่าง ๆ ได้ฟรี ขณะที่ยังมีค่าใช้จ่ายในการบริหารจัดการดูแลเว็บไซต์ เซิร์ฟเวอร์ รวมทั้งค่าจ้างพนักงานอีกกว่า 450 คน ในปัจจุบัน แล้ววิกิพีเดีย มีวิธีหารายได้อย่างไร ?

คำตอบคือ “การรับเงินบริจาค” ทั้งจากคนทั่วไป รวมถึงบริษัทต่าง ๆ

โดยที่ประมาณ 93% ของรายได้ทั้งหมดของวิกิพีเดียในปีที่ผ่านมานั้น มาจากเงินบริจาค โดยมีทั้งผู้ที่บริจาคในนามบุคคล และบริจาคในนามองค์กร
ส่วนอีก 7% นั้นเป็นรายได้อื่น ๆ เช่น ผลตอบแทนจากการลงทุนในพันธบัตรรัฐบาลของมูลนิธิ

รายได้และกำไรของมูลนิธิวิกิมีเดีย
ปี 2018 รายได้ 3,300 ล้านบาท กำไร 704 ล้านบาท
ปี 2019 รายได้ 3,904 ล้านบาท กำไร 992 ล้านบาท
ปี 2020 รายได้ 4,064 ล้านบาท กำไร 495 ล้านบาท

ปิดท้ายด้วยข้อมูลที่น่าสนใจ
รู้ไหมว่า ในปี 2020 เรื่องที่ผู้คนเข้ามาค้นหาข้อมูลมากที่สุดบนวิกิพีเดีย เราคิดว่าเรื่องอะไร ?
คำตอบก็คือ เรื่องการระบาดของโควิด 19 ที่กำลังสร้างความปั่นป่วนไปทั่วโลกนั่นเอง

โดยเรื่องเกี่ยวกับโควิด 19 มียอดเข้ามาอ่านมากกว่า 83 ล้านครั้ง ทิ้งห่างอันดับ 2 ซึ่งเป็นเรื่องของดอนัลด์ ทรัมป์ อดีตประธานาธิบดีของสหรัฐอเมริกา ซึ่งมียอดคนเข้ามาอ่านทั้งหมดประมาณ 55 ล้านครั้ง ในปีที่ผ่านมา..
╔═══════════╗
Blockdit เป็นแพลตฟอร์ม สำหรับนักอ่าน และนักเขียน
ที่มีผู้ใช้งาน 1 ล้านคน ลองใช้แพลตฟอร์มนี้เพื่อได้ไอเดียใหม่ๆ
แล้วอาจพบว่าสังคมนี้เหมาะกับคนเช่นคุณ
Blockdit. Ideas Happen. Blockdit.com/download
╚═══════════╝
ติดตามลงทุนแมนได้ที่
Website - longtunman.com
Blockdit - blockdit.com/longtunman
Facebook - facebook.com/longtunman
Twitter - twitter.com/longtunman
Instagram - instagram.com/longtunman
Line - page.line.me/longtunman
YouTube - youtube.com/longtunman
Spotify - open.spotify.com/show/4jz0qVn1AL7tRMHiTvMbZH
Apple Podcasts - podcasts.apple.com/th/podcast/ลงท-นแมน/id1543162829
Soundcloud - soundcloud.com/longtunman
References:
-https://en.wikipedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation
-https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia
-https://www.bbc.com/news/technology-32412121
-https://www.feedough.com/how-does-wikipedia-make-money-wikipedia-business-model/
-https://expandedramblings.com/index.php/wikipedia-statistics/
-https://gizmodo.com/2020s-most-popular-wikipedia-pages-pandemics-politics-1845956930